Οι συμπαραστάτες

Κατερίνα Γκαράνη
Μόνο θλίψη μπορεί να σου προκαλέσει ο κάθε είδους πολιτικάντης που τρέχει να συμπαρασταθεί σε «αγώνες» λαϊκούς ή κάνει δηλώσεις για «διπλωματικά» θέματα. Όπως ας πούμε, το όνομα Μακεδονία το δικαιούται ο λαός των Σουμερίων ή όχι; Όλα αυτά βέβαια ο καθένας καταλαβαίνει ότι τα κάνουν για την εξουσία που θα τους φέρουν οι επερχόμενες εκλογές ή για το «φρούτο» των σφυγμομετρήσεων που ορίζουν εν ολίγοις και τον νικητή των εκλογών.
Κάποιος πονηρούλης τα παλαιότερα χρόνια είπε: «Αν οι εκλογές μπορούσαν πραγματικά κάτι ν’ αλλάξουν, θα είχαν κηρυχθεί παράνομες». Ποιος το είπε; Εντάξει, αυτό το ξέρετε, δεν χρειάζεται να το γράψουμε.
Τότε, γιατί γίνονται οι εκλογές; Εκλογές παντός είδους, εκλογές κοινοβουλευτικές, εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση, εκλογές στο σύλλογο, εκλογές στην πόλη, εκλογές στο χωριό, παντού εκλογές.
Η διαδικασία απλή και ωραία. Από τη μια μεριά αυτοί που θέλουν να διοικούν, από την άλλη οι διοικούμενοι. Πάρτε τώρα όλες τις εκλογές που ζήσαμε και θυμηθείτε: Έγινε κάτι που έταξαν οι διοικούντες; Έγινε κάτι που ζήτησαν οι διοικούμενοι; (εκτός από διορισμούς).
Τότε γιατί, διάολο, γίνονται οι εκλογές; Από τη μια μπορείς να πεις για τη γλύκα της εξουσίας(διοικούντες), από την άλλη για τον μαζοχισμό του εξουσιαζομένου (διοικούμενου).
Στο παιχνίδι βέβαια αυτό εκείνος που δεν γνωρίζει την γλύκα, αλλά τη βαρβαρότητα της εξουσίας, είναι ο διοικούμενος. Τότε γιατί τρέχει με σημαίες, λάβαρα, τραγούδια και χαρές, γιατί; Για να νιώσει μάλλον ακόμη περισσότερο την εξουσία. Ό,τι δεν μπορείς να είσαι, το φαντάζεσαι, γι’ αυτό ο βουλευτής είναι ο βουλευτής ΜΟΥ, ο δήμαρχος είναι ο δήμαρχός ΜΟΥ, ο πρόεδρος, ο πρόεδρός ΜΟΥ. Έτσι από την επομένη των κάθε είδους εκλογών αρχίζουν τα όργανα. «Τι έκανα ο βλάκας και τον ψήφισα τον άχρηστο, τον τενεκέ, το ρεμάλι...»
Αλλά μετά την απομάκρυνση από το ταμείο ουδέν λάθος αναγνωρίζεται. Ίσως αν είχαμε κάθε ημέρα εκλογές, να λυνόταν το πρόβλημα αμέσως. Τότε τι θα γίνει, θα μου πείτε, να μην κάνουμε εκλογές; Ποιος είπε τέτοιο πράγμα, εδώ το σύνταγμα το λεει καθαρά.
Όμως επειδή τα τελευταία χρόνια παρατηρείται το φαινόμενο να μπουκάρουν στην εξουσία (για τη γλύκα της) ανεξέλεγκτα οι πάντες, κάτι πρέπει να γίνει. Ίσως να ήταν μια καλή αρχή να βρούμε κάπου και κανέναν ηγέτη. Αμέσως θα γίνει ορατή η διαφορά της εξουσίας από την ηγεσία. Αν ύστερα το καλοσκεφτούμε το πράγμα, θα στείλουμε στον απόπατο τους εξουσιαστές που σώνει και καλά θέλουν να μας εξουσιάζουν. Είδατε ποτέ τον αρχηγό σε αγέλη ζώων να καταπιέζει, να εξουσιάζει; Όχι φυσικά, γιατί ο ηγέτης δίνει μόνο λύσεις και γι’ αυτό τον σέβονται και τον ακολουθούν.
Απ’ την άλλη, εξουσιαστής μπορεί να γίνει ο καθένας σε μία αγέλη ανθρώπων, αν ο κομματικός μηχανισμός είναι ισχυρός. Έτσι, ο χθεσινός καρπαζοεισπράκτορας, το ανθρωπάκι με το πονηρό χαμόγελο, όταν αποκτήσει εξουσία θα σε λιώσει. Έχει πολλά να βγάλει από μέσα του, τι να πρωτοσκεφτεί;
Τα παραδείγματα των ηγετών στην ιστορία λίγα, των εξουσιαστών δεν μετριούνται.
Μην αρχίζετε να μου αραδιάζετε ονόματα τώρα, γιατί ο μαζοχισμός τού ενός από τον άλλον διαφέρει. Βλέπετε, ούτε σ’ αυτό δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, γιατί σήμερα οι image makers μπορεί από υιό και εγγονό, ανιψιό ή ξάδερφο, κόρη ή υιό, να σε κάνουν να φανείς και ηγέτης. Άσε που η βόλεψή μας δεν μας αφήνει να σκεφτούμε. Σκέφτονται για μας άλλοι, στις εφημερίδες, στις τηλεοράσεις. Εμείς μόνο κάλπη, διακοποδάνειο, αυτοκινητοδάνειο, S/Mδάνειο, δάνειο και καλή ζωή.
Στο παιχνίδι ηγεσίας-εξουσίας κερδίζει κατά κράτος η δεύτερη και οι λόγοι είναι απλοί. Δεν θα καθίσει ο ηγέτης να χάσει χρόνο για να ξεχωρίσει από το πλήθος. Όλον αυτό τον χρόνο θα τον διαθέσει για λύσεις μέσα από τη δουλειά. Εξάλλου οι μηχανισμοί που αναδεικνύουν τους εξουσιαστές, δεν τον ενδιαφέρουν, γιατί δεν τους χρειάζεται. Από την άλλη όταν βλέπει ένα σύνολο ανθρώπων ότι δεν θέλει λύσεις αλλά μαζοχίζεται με τους μηχανισμούς , πηγαίνει σπίτι του. Αν δεν πάει σπίτι του και καταλάβουν οι μηχανισμοί ότι χάνουν το σύνολο ή μέρος αυτού, φροντίζουν να τον εξαφανίσουν. Σε περιόδους όπου διαλύονται οι μηχανισμοί για κάποιο λόγο, τότε είναι πολύ φυσικό το σύνολο να το οδηγεί ένας ηγέτης, όπως είναι και πάλι φυσικό μόλις περάσει η «περίοδος» και στηθούν πάλι οι μηχανισμοί να τον βάλουν στη γωνία. Διότι, βλέπετε, ο ηγέτης έχει δύο φοβερά «ελαττώματα». Το πρώτο είναι ότι οι υποχρεώσεις του δεν είναι για μία μερίδα του συνόλου που διοικεί αλλά για ΟΛΟ το σύνολο. Έτσι, αν το ΟΛΟΝ μπορεί να δει, βλέπει ορισμένες διαφορές. Το δεύτερο «ελάττωμα» είναι το ενδιαφέρον του ηγέτη για το ΣΥΝΟΛΟ και όχι για το τομάρι του και τους μηχανισμούς του. Η ανάδειξη ενός ηγέτη γίνεται από την καρδιά, από την ανάγκη ενός συνόλου. Η επιβολή ενός εξουσιαστή γίνεται βίαια ή «δημοκρατικά» από μια κάλπη.
Ο ηγέτης δεν φοβάται τους ελεύθερους γιατί νιώθει κι αυτός έτσι, ο εξουσιαστής ποτέ.
Ο ηγέτης δεν φοβάται τον ανταγωνισμό γιατί ξέρει ότι η άμιλλα προσφέρει, ο εξουσιαστής ποτέ.
Ο ηγέτης δεν φοβάται την σύγκριση γιατί έχει τη γενναιότητα να παραδώσει στον καλύτερο. Σιγά μην παραδώσει ο εξουσιαστής την εξουσία.
Ο ηγέτης έγινε με τις ικανότητές του, ο εξουσιαστής με δεκανίκια.
Ο ηγέτης επιβιώνει και χωρίς ηγεσία, ο εξουσιαστής πεθαίνει χωρίς εξουσία, αν δεν τον σκοτώσουν.
Ο ηγέτης οδηγεί το σύνολο. Τον εξουσιαστή τον οδηγούν οι μηχανισμοί.
Ο ηγέτης μπορεί να κάνει πολλά, ο εξουσιαστής τίποτα.
Ο ηγέτης κολάζει την κολακεία, ο εξουσιαστής δεν ζει χωρίς αυτή.
Ο ηγέτης έχει, έχει, έχει, ο εξουσιαστής δεν έχει, δεν έχει, δεν έχει.
Ένα πράγμα μάλλον έχουν κοινό: Ξέρουν γιατί ο ένας είναι ηγέτης και ο άλλος εξουσιαστής. Υπήρξαν βέβαια και περιπτώσεις εξουσιαστών που δεν πήραν χαμπάρι τίποτα.
Έτσι φθάνει η στιγμή για την ιεροσυλία: Μήπως αν γινόταν εκλογές και είχαμε ηγέτες, μόνο ηγέτες, θα ήταν κάπως καλύτερα; Ιδού λοιπόν ο ηγέτης, ιδού και ο εξουσιαστής. Το πήδημα δικό μας. Μόνο δικό μας.